De archeologische site open voor het grote publiek

1 september 2018

Het Teseum onthult ondergrondse geheimen

Op 1 september 2018 onthulde het Teseum de geheimen van de archeologische ondergrond.

De ontvangstruimte bevindt zich in een opmerkelijk historisch kader, de voormalige kapittelzaal. Van daaruit stap je in het boeiende verhaal van de religieuze kunstschat of van de archeologische site. Deze laatste is een van de meest tot de verbeelding sprekende vindplaatsen in de Benelux. Dat Tongeren de eerste stad van België is, kan je op deze plek beleven. En dit 3 meter onder de grond in een volledig nieuw museum.

De archeologische opgravingen

Van 1999 tot 2008 vonden in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek ingrijpende archeologische opgravingen plaats. Hierbij kwamen sporen van Romeinse stadswoningen en -muren, middeleeuwse omwallingen en maar liefst 7 religieuze bouwwerken aan het licht. Deze ondergrond geeft ons waardevolle informatie over de ontwikkeling en evolutie van 2000 jaar Tongeren. Het is een verhaal dat begint met de Romeinse heersers en vandaag nog altijd geschreven wordt.

Wat begon in 1998 als een plan voor de installatie van vloerverwarming, om een beter binnenklimaat te creëren, mondde uit in een grootscheepse opgraving. De archeologen mochten dieper graven dan voor de vloerverwarming nodig was: tot op een diepte van 3 meter. Een gedroomde kans om te ontdekken wat er onder de vloertegels van de basiliek lag. Ook aan het Vrijthof, vlak naast de basiliek, vonden er enkele opgravingscampagnes plaats. Na de opgravingen in 2010 werd deze site beschermd met een dak. In het nieuwe museum zijn de Vrijthofsite en basilieksite met elkaar verbonden.

Aan de ontsluiting van het museum zijn reeds veel studies en werkzaamheden vooraf gegaan. Het gaat om een interdisciplinair project waarbij verschillende wetenschappers hun kennis deelden. Bouwhistorici, natuurwetenschappers, dendrochronologen (onderzoek ouderdom hout), numismatici (onderzoek van munten), archeobotanici (onderzoek plantaardige resten), antropologen, kunsthistorici, archeologen en geschiedkundigen brachten hun expertises samen om een gefundeerd verhaal over de site op te bouwen.

De opgravingen onder de basiliek leverden veel stukken pleister op – 900 kistjes! – met vaak nog sporen van de afwerking in kleur. Er zijn zelfs reconstructies van volledige wanden van schilderingen die meer dan 5 meter hoog waren. Hieruit kunnen we afleiden dat de bewoners van de Romeinse stadswoningen uit de lokale elite waren.

Tijdens de opgravingen zijn er 386 graven gevonden, een klein deel van het totale aantal begravingen op de site. Het grootste deel van deze menselijke resten is onderzocht. Ze zijn bijeengebracht in een tombe onder het Vrijthof.

In de loop van de eeuwen hebben op deze plek, het hoogste punt in het stadscentrum, zeven kerkgebouwen elkaar opgevolgd. Ze zijn telkens gebouwd met een ander volume en in een andere stijl: van de 4de-eeuwse Romeinse basilica tot 13de-eeuwse gotische kerk.

Wat mag je als bezoeker verwachten?

Je wandelt doorheen de boeiende geschiedenis van Tongeren en ontdekt hoe men generaties lang bouwde en verbouwde, woonde en leefde. Op een hedendaagse wijze wordt het kluwen van de bouwstructuren ontrafeld. Scenes, verhaallijnen en verklarende films bieden een fascinerende kijk op de bouwstenen van ons verleden.

Opnieuw is er een viertalig multimediaparcours voor elke leeftijd. Waar de multimediagids in de schatkamer eerder een interactieve tool is om alle kunstobjecten te ontdekken, luister je in de site naar een boeiende dialoog. Zo kan je als bezoeker de mysterieuze sfeer opsnuiven terwijl 2 personages je doorheen het 2000 jaar oude verhaal loodsen.